برآورد ترکیب پذیری عملکرد و اجزاء آن با استفاده از تجزیه دی آلل در ارقام طالبی ایرانی

مطالعه ترکیب پذیری و اثرات ژنی که با استفاده از طرح تلاقی دی آلل بدست می آیند، اطلاعات قابل ملاحظه ای را درباره طراحی برنامه های اصلاحی در اختیار متخصصین اصلاح نباتات قرار می دهد. در این پژوهش، نحوه توارث و کنترل ژنتیکی عملکرد و اجزای آن در یک طرح تلاقی دی آلل کامل برای هفت رقم ایرانی طالبی ریش بابا، شاه آبادی، سمسوری، دستجردی، مگسی نیشابور، تیل طرق و ساوه ای مورد مطالعه قرار گرفت. تجزیه واریانس، اختلاف معنی دار بین ژنوتیپ های مورد مطالعه را نشان داد. همچنین اثرات ترکیب پذیری عمومی، ترکیب پذیری خصوصی و اثر تلاقی های معکوس برای تمام صفات معنی دار بود. والد ریش بابا دارای بالاترین میزان ترکیب پذیری عمومی مثبت برای صفات تعداد میوه، ضخامت گوشت و عملکرد بود. همچنین دورگ ریش بابا × ساوه ای بیشترین ترکیب پذیری خصوصی مثبت و معنی دار را برای عملکرد و تعداد میوه داشت. هتروزیس مطلوب بر اساس والد برتر برای صفات عملکرد، وزن میوه، تعداد میوه و طول میوه مشاهده شد. اثرات افزایشی، در کنترل صفات طول میوه، عرض میوه و ضخامت گوشت مهم تر بودند.